وجوه تناسب لفظ ومعنا در ثلث آخر قرآن از دیدگاه علم معانی

وجوه معانی نفس در قرآن

نقد بلاغی ابیاتی از شاهنامه‌ی فردوسی از دیدگاه علم معانی

مبنای علم معانی تناسب سخن با مقتضای اوضاع و احوال است، مواد علم معانی ساختار‌های نحوی است و منابع این علم در هر زبانی شاهکار‌های ادبی آن زبان می‌باشد. شاهنامه‌ی فردوسی یکی از مهم‌ترین شاهکار‌های ادبیات فارسی است که بررسی آن بر مبنای علم معانی برای کشف بخشی از اسرار بلاغی مختص زبان فارسی موضوع پژوهش حاضر است. در این بررسی، مسأله این است که برای کشف و توصیف اصول و معیارهای زیبایی شاهکارهای زبان و...

طبع وصنعت ‘لفظ ومعنا به عنوان دو قضیه مهم نقد ادبی در کتاب الصناعتین ابوهلال عسکری

ابوهلال عسکری در میان علمای نقد و بلاغت قبل و هم عصر خود‘اولین کسی است که مباحث نقد و بلاغت را در کتاب الصناعتین درهم آمیخته ‘ویژگی بلاغت و پیام رسانی هر سخن را مورد نقد قرار داده‘معتقد است که متکلم برای الهام بخشی وتآثیر بر روح و روان مخاطب ‘ علاوه بر نیاز به ابزار فنی‘ نیازمند آن است که خداوند موهبتی طبیعی وفطری در او به ودیعه نهاده باشد‘ وگرنه سخنش به تکلف و تصنع متصف می گردد. به همین جهت بر...

کارکرد علم دلالات در کثرت معنایی وجوه قرآن

مراد از « علم وجوه قرآن » معنای موضوع له واژه ها نیست، بلکه معنای کاربردی یا مستعملٌ فیه آن ها است. به این معنا که واژ هها در بافت و سیاق آیات به صورت مصادیق و معانی مختلف حقیقی، مجازی و یا کنایه ای، و نیز به نحو اشتراک لفظی و غالباً به شیوه اشتراک معنوی به کار می روند. اینگونه کاربردها در دانش وجوه موجود است ولی هیچ کدام از منابع وجوه در بیان معانی و مصادیق واژه ها به نوع دلالات الفاظ و به شاهد ...

استعمال لفظ واحد و ارادة معانی متعدد

لفظی که دارای چند معناست، یا مشترک است و چند معنای حقیقی دارد که لفظ به صورت بدلی بر آنها شمول دارد یا اینکه دارای معانی حقیقی و مجازی است یا اینکه چند معنای مجازی دارد که عند القرائن از آن اراده می‌شوند. در مورد جواز ارادة معانی متعدد از این نوع از الفاظ و جواز حمل آن بر معانی متعدد آن، اصولیون به اختلاف اقوال افتاده‌اند که مشهورترین این اقوال جواز و عدم جواز است. این اختلاف اصولی در میان فقه...

بررسی تناسب لفظ ومعنی در واژه گزینی قرآن کریم واثر موسیقی درونی وبیرونی آن در القاء معانی

بی تردید در میان مهمترین جستارهایی که امروزه بیش از هر زمانه دیگری مورد توجه و اهتمام اندیشمندان قرار گرفته ، دانش زبان شناسی است؛ تا جایی که برخی از فیلسوفان نامدار بر این باورند که کنش اندیشیدن بدون زبان امکان پذیر نمی باشد. اما درباره اهمیت زبان شناسی همین بس که بدانیم این دانش توانسته است طی دو سده اخیر در عرصه ها و حوزه ها و نیز رشته های مختلف علم و معرفت بشری تأثیری شگرف داشته باشد؛ مانند...